Przyrost naturalny

Przyrost naturalny to różnica pomiędzy liczbą urodzeń, a liczbą zgonów. Oblicza się go dla danego obszaru (np. kraju) w określonym czasie (np. w ciągu roku).

 

PRZYROST NATURALNY = URODZENIA - ZGONY

 

Zadanie z wykorzystaniem przyrostu naturalnego może wyglądać tak:

 

Według danych GUS w Polsce w roku 2012 urodziło się 386,3 tys. osób, a zmarło 384,8 tys. Oblicz przyrost naturalny.

 

PN= 386 300 - 384 800 = 1 500

 

Przyrost naturalny w Polsce w 2012 wyniósł 1 500. Oznacza to, że tego roku urodziło się w Polsce o 1 500 osób więcej niż zmarło. Należy pamiętać, że przyrost naturalny może przyjmować również wartościu ujemne. Dzieje się tak, gdy więcej osób umiera niż przychodzi na świat.

 

W demografi używa się również współczynnika przyrostu naturalnego. Jest to przyrost naturalny w przeliczeniu na 1000 mieszkańców. Wyraża się go wzorem:

 

WPN = Przyrost naturalny / Liczba ludności x 1000‰

Oblicz współczynnik przyrostu naturalnego dla Polski w roku 2005 wiedząc, że liczba ludności wynosiła 38 174 tys. osób,  urodzeń żywych było 364,4 tys., a zgonów 368,3 tys.

 

Na początku obliczamy przyrost naturalny:

PN = 364 400 - 368 300 = -4 100

 

Przyrost naturalny wyszedł ujemny - oznacza to, że w 2005 roku więcej osób zmarło niż się urodziło. Mając wartość przyrostu naturalnego i pozostałe dane możemy obliczyć współczynnik przyrostu naturalnego:

 

WPN= -4 100/38 174 000 x 1000‰ = -0,11‰

 

Gdybyśmy mieli skomentować ten wynik powiedzielibyśmy, że współczynnik przyrostu naturalnego dla Polski w 2005 roku był ujemny i wyniósł -0,11‰. Na każdy 1000 osób populacja zmniejszyła się o 0,11 osoby, zaokrąglając na każde 10 000 osób liczba ludności Polski zmniejszyła się o jedną osobę.